5. Uczenie się i nauczanie - Szkoła Podstawowa im. Marii Kilar w Kleszczynie

Badanie zostało przeprowadzone z użyciem ankiety z formularza Google, wchodzącej w skład Google Drive. Co skłoniło nas do wyboru ankiety online? Po pierwsze łatwość tworzenia tego typu formularza. Uczniowie szybko nauczyli się dodawać kolejne pytania, po drugie wyniki są automatycznie podsumowywane i aktualizowane wraz z pojawianiem się kolejnych wypełnionych formularzy. Ankietę buduje się w bardzo prosty sposób, jest wiele wariantów pytań i odpowiedzi, ankietę wysyła się elektronicznie, a odpowiedzi na bieżącą są rejestrowane. 

Ankieta była adresowana dla uczniów klas IV-VIII i została udostępniona od 9 maja. W badaniu wzięły udział 42 osoby. Ankieta ściśle oparta jest o Wewnatrzszkolne Zasady Oceniania. Wnioski jakie nasunęły sie po analizie wyników są następujące:

• uczniowie wiedzą, że oceniani są za osiągnięcia edukacyjne (88%) oraz za zachowanie (95%),
• 93% ankietowanych wie, że ocenę za osiągnięcia edukacyjne i zachowanie otrzymuje 2 razy w roku,
• 86% badanych wie, że ocenę z zachowania ustala wychowawca po zasięgnięciu opinii nauczycieli uczących w danej klasie, natomiast uczniowie nie wiedzą, że częścią oceny jest również opinia koleżanek i kolegów z klasy (33%) i samoocena ucznia (40%),
• ankietowani podają, że ocenianie bieżące informuje ich kolejno: o poziomie osiągnięć edukacyjnych (90,5%), motywuje do dalszej pracy (59,5%), przekazuje informacje o tym, co uczeń robi dobrze, a co źle (52%) oraz informuje rodziców o trudnościach i postępach w nauce (50%). Tylko 31% deklaruje, że bieżące ocenianie wdraża ucznia do systematyczności i samokontroli.
• 71% ankietowanych podaje, że zostali zapoznani z PZO ze wszystkich przedmiotów, a 29% tylko z kilku przedmiotów,
• 100% ankietowanych zadeklarowało, że na początku roku szkolnego zostali przez wychowawców zapoznani z zasadami oceniania zachowania,
• 90% podaje, że oceny są jawne, 10% , że nie,
• 24% ankietowanych nie wie, że ma prawo do uzasadnienia przez nauczyciela każdej wystawionej oceny,
• zgodnie z WZO planowanie prac pisemnych odbywa się poprzez zapowiedzenie ich przynajmniej tydzień przed terminem (90,5%), natomiast 50% deklaruje, że nie są one odnotowywane w dzienniku i nie podaje się uczniom zakresu materiału do powtórzenia,
• planując prace pisemne nauczyciele przestrzegają zasady: maksymalnie 1 w ciągu dnia (64%), oraz maksymalnie 3 w ciągu tygodnia (67%),
• na okres ferii i dni wolnych od nauki nauczyciele zadają: prace domowe (43%), prace długoterminowe (36%), sprawdziane i prace klasowe (36%),
• nauczyciele przekazując informację zwrotną najczęściej: przekazują informacje na temat wiedzy ucznia (71%), wskazują słabe i mocne strony (64%), sporządzają pisemną notatkę pod pracą (40,5%),
• 12% uczniów twierdzi, że ich prace nie są udostępniane i omawiane,
• 14% ankietowanych deklaruje, że prace pisemne nie są oddawane w ciągu 2 tygodni od ich napisania,
• badani twierdzą, że najpóźniej tydzień przed radą klasyfikacyjną są informowani o ocenach śródrocznych i rocznych (71%), a w przypadku zagrożenia oceną niedostateczną, na miesiąc przed radą klasyfikacyjną (67%),
• 93% badanych wie, że ma prawo do poprawy każdej oceny zgodnie z zasadami PZO,
• ankietowani podają, że najczęściej oceniani są za pomocą następujących narzędzi: 50% sprawdziany/ prace klasowe, 16% zadania domowe, 14% kartkówki, 5% prace długoterminowe, 1% zadania domowe z chemii, biologii i języka niemieckiego,
• 95% wie, że przy ocenie prac pisemnych stosuje się kryteria procentowe według określonej dla szkoły skali,
• ankietowani podają, że z elementów oceniania kształtującego najczęściej na lekcjach pojawiają się kolejno według wskazań: cele formułowane w języku ucznia (52%), kryteria sukcesu/NaCoBeZU (43%), samoocena, ocena koleżeńska i pytania angażujące w pracę na lekcji (26%), informacja zwrotna (17%), pytania kluczowe (14%),
• w pytaniu otwartym "Co cię motywuje do nauki?" ankietowani odpowiadali kolejno: dobre oceny, pochwały nauczycieli i rodziców, nagrody, świadomość, że kiedyś mi się to przyda, chęć nie otrzymania złej oceny, ocena prac domowych, świadectwo z wyróżnieniem, nic mnie nie motywuje, byle zdać i wyjść ze szkoły.

Rekomendacje do dalszej pracy:

1. Częściej przypominać uczniom o zapisach WZO, w szczególności otym, że:

a) na ocenę z zachowania wpływ mają nie tylko uczący nauczyciele, ale również koledzy z klasy oraz samoocena ucznia,

b) uczeń ma prawo do uzadanienia przez nauczyciela każdej oceny.

2. Ujednolicić na wszystkich przedmiotach sposób przekazywania informacji nt. wymagań edukacyjnych i zasad oceniania.
3. W każdej sali przedmiotowej umieścić stałą, całoroczną ekspozycję PZO.
4. Dopracować planowanie prac pisemnych (odnotowywać w dzienniku, wskazywać materiał powtorzeniowy, przestrzegać zasady ilośćiowej - 1 na dzień, 3 na tydzień).
5. Na ferie i dni wolne od nauki bezwzględnie nie zadawać prac domowych, z wyjątkiem prac długoterminowych, sprawdzianów i prac klasowych.
6. Prace pisemne oddawać w terminie do 2 tygodni, udostęniać i omawiać je z uczniami.

Na spotkaniu Samorządu Uczniowskiego zostały przedstawione wyniki badania oraz opracowane rekomendacje. Pozostali uczniowie zostali zapoznani z wnioskami i rekomendacjami na godzinach wychowawczych za pośrednictwem "Zeszytu zarządzeń i komunikacji SU". Natomiast nauczycielom wnioski i rekomendacje zostały przedstawione na spotkaniu Rady Pedagogicznej. Nauczyciele pozytywnie zaopiniowali wyniki badania. Zrodziła się wśród nauczycieli dyskusja, podczas której stwierdzono, że należy ujednolicić niektóre zapisy szkolnych zasad oceniania. Są one niezrozumiałe dla wszystkich uczniów, np. co kryje się pod zapisem "praca pisemna". Nauczyciele podkreślili, że wyniki ankiety są cenną informacją o tym, jak uczniowie rozumieją i znają zapisy WZO i przy okazji dokonana została gruntowna analiza zasad oceniania. Komisja Wnioskowa sformułowała następujące wnioski:

1. W ciągu całego roku szkolnego należy przypominać uczniom zasady WZO i PZO poprzez częste odwoływanie się do ich treści oraz bezwzględnie ich przestrzegać. Odpowiedzialni: wszyscy nauczyciele,
2. Doprecyzować niezrozumiałe dla uczniów zapisy WZO. Odpowiedzialna: Komisja Statutowa.